‘De werking van woorden als wapen’ behandelt de groeiende verruwing van het publieke debat in Nederland, waarbij de ondergrens van acceptabele uitspraken over minderheden zoals transgender personen, joden en moslims lijkt gedaald. In doorlopend onderzoek van NTA naar deze fenomenen worden steeds vaker, steeds breder en steeds explicietere demoniserende
dynamieken zichtbaar. Demoniserende dynamieken (zoals wij-zij dynamieken, tot Ander maken, ontmenselijken, demoniseren) bedreigen niet alleen het levensgeluk van geraakte doelgroepen, maar ook de democratische samenleving. Daarom bespiegelt deze publicatie dit fenomeen overkoepelend, waarbij het als casestudy drie doelwitgroepen beschouwt. Deze drie doelwitgroepen zijn ondanks hun kleine omvang sterk oververtegenwoordigd in discriminatiecijfers.
Er zijn overeenkomsten in de toenemende zorgelijke cijfers in relatie tot deze drie groepen, maar ook in hoe woorden als wapen tegen deze groepen gebruikt worden. Ongeacht de doelgroep is de werking van demoniserende dynamieken hetzelfde. Het begint bij het verdelen van de samenleving in groepen, gevolgd door een overtuiging dat ‘de ander’ weinig deelt. Deze ander wordt menselijke complexiteit en waardigheid ontzegd. Als deze ontwikkeling verder escaleert, volgt er een proces waarbij ‘de ander’ als dreiging wordt neergezet. Het schetsen van een dreiging kan tot gevolg hebben dat mensen deze dreiging willen bestrijden; met als uiterste consequentie geweldslegitimatie.
Elke normalisering van demoniserende dynamieken vermindert de maatschappelijke weerstand tegen discriminatie. Kennis van de werking van demoniserende dynamieken en ook het kunnen signaleren van demoniserende dynamieken vergroot de weerbaarheid van de maatschappij tegen discriminatie. Deze publicatie heeft als doel om de lezer kennis, inzicht en woorden te geven waarmee de lezer zich kan mengen in ons verruwende publieke debat, als nuancerende factor.
